Zonder fysieke handelingen kan een verdachte een slachtoffer toch seksueel chanteren. Dit gaat vaak online via social media zoals Instagram, online spellen of chatsites. Sextortion is niet specifiek strafbaar gesteld, maar het valt wel onder afdreiging. Waarom dat zo is, wat voor straffen er worden opgelegd en wat je moet doen als je slachtoffer bent geworden lees je in dit artikel.
- Wat is sextortion?
- Waar staan de regels?
- Wat voor straf wordt er opgelegd voor sextortion?
- Wat moet u doen als u slachtoffer bent geworden van sextortion?
- Vragen?
Wat is sextortion?
Seksuele chantage of sextortion betekent dat iemand een ander chanteert om bijvoorbeeld naaktfoto’s te verspreiden als er geen geldbedrag wordt overgemaakt. Sextortion is eigenlijk afdreiging. Bij afdreiging wordt gechanteerd met het openbaar maken van bijvoorbeeld persoonlijke gegevens. Het is dus geen afpersing zoals velen denken, omdat bij afpersing ook sprake is van (dreiging met) geweld.
Vaak doet de verdachte zich voor als iemand anders. U denkt bijvoorbeeld dat u via Facebook met iemand van uw leeftijd praat en u stuurt in goed vertrouwen een pikante foto. Dan blijkt dat degene een oudere man is. Hij dreigt de foto op social media te zetten. Alleen als u geld geeft of nog een foto stuurt, wordt de foto niet geplaatst. U besluit mee te werken zodat u er vanaf bent. Kort daarna wordt u weer gechanteerd om hetzelfde te doen. Wat nu?
Als het slachtoffer minderjarig is, kan er ook sprake zijn van bezit en verspreiding van kinderporno of het (online) plegen van ontucht.
Waar staan de regels?
Seksuele chantage of sextortion is nog niet specifieke opgenomen in het Wetboek van Strafrecht. Waarom is sextortion dan toch strafbaar? Als de officier van justitie een verdachte vervolgd, doet hij dit op basis van afdreiging. Dit is opgenomen in artikel 318 van het Wetboek van Strafrecht. Als bij de chantage ook gedreigd wordt met geweld dan kan de officier vervolgen voor afpersing. Dat is geregeld in artikel 317 van het Wetboek van Strafrecht. Op die manier is sextortion, ondanks dat het niet specifiek strafbaar is gesteld, toch verboden.
Klachtdelict
Het is belangrijk om te weten dat afdreiging, dus chantage zonder (dreiging met) geweld, alleen vervolgbaar is na een klacht. Het slachtoffer moet zich dus eerst beklagen over het strafbare feit. Zonder de klacht kan de officier van justitie de verdachte niet dagvaarden. Bij afpersing is dit niet vereist.
Wetsvoorstel seksuele misdrijven
Sextortion is nu strafbaar op basis van afdreiging. Toch is er behoefte aan een specifieke wetsbepaling. Die komt er ook. Op dit moment wordt er aan het Wetsvoorstel seksuele misdrijven gewerkt. Daarmee wordt het Wetboek van Strafrecht gemoderniseerd. Er zullen verschillende soorten van verkrachting, sexchatting en online zedendelicten strafbaar worden gesteld. Sextortion hoort daar ook bij.
Tot slot gebruikt het Openbaar Ministerie de Richtlijn voor strafvordering misbruik seksueel beeldmateriaal.
Wat voor straf wordt er opgelegd voor sextortion?
In de wet staat dat voor afdreiging een maximale gevangenisstraf van vier jaar of een geldboete van de vijfde categorie (€ 870.000,-) kan worden opgelegd. Verder staat het beleid voor de strafeisen in de Richtlijn voor strafvordering misbruik seksueel beeldmateriaal.
De richtlijn maakt een onderscheid tussen de dreiging met verspreiding van bijvoorbeeld naaktfoto’s. Er kan sprake zijn van dwang. Het slachtoffer wordt dan onder druk gezet en moet een geldbedrag betalen. Deze verdachte wil vaak graag alleen geld. Ook kan er sprake zijn van wraak of smaad. Het slachtoffer wordt dan benadeeld door belediging, pesten of intimidatie. Deze verdachte wil vaak het slachtoffer echt pijn doen. Denk aan een ex-vriend die pikante foto’s van zijn ex-vriendin deelt als wraak omdat de relatie over is.
De strafeisen zien er dan zo uit:
| verspreiden OF dreigen met verspreiden | eenmalig | meerde keren, meerdere slachtoffers of meerdere periodes |
| door dwang (sextortion) | 120 uur TS + 1 mnd GS vw OF 1 mnd GS ov | 3 – 12 mnd GS ov |
| door smaad (bv. pesten) | € 500 – 750 GB OF 40 – 80 uur TS | 60 – 100 uur TS OF 2 – 4 mnd GS ov |
vw = voorwaardelijk, ov = onvoorwaardelijk
Hoe zwaar de strafeis uiteindelijk wordt hangt af van verschillende feiten. Hoe lang duurde de sextortion? Is het slachtoffer kwetsbaar? Zijn de beelden stiekem opgenomen? Tot slot kan de officier van justitie een strafbeschikking opleggen. Dat staat in artikel 257a van het Wetboek van Strafvordering. U hoeft dan niet voor de rechter te komen.
Wat moet u doen als u slachtoffer bent geworden van sextortion?
Bent u slachtoffer geworden van sextortion of denkt u dat iemand anders slachtoffer is? De Politie en Slachtofferhulp Nederland hebben tips op hun website gezet. Een kort overzicht:
- Ga niet in op de dreiging (maak dus bijv. geen geld over en stuur geen andere foto’s);
- praat met iemand die u vertrouwt (bijv. een familielid of vertrouwenspersoon);
- verzamel bewijs over de verdachte (bijv. gespreksgeschiedenis, personalia, op welke website of social medium u elkaar heeft ontmoet);
- Blokkeer en verwijder de persoon (bijv. blokkeren op WhatsApp en verwijderen van Instagram); en
- Doe aangifte en neem het bewijsmateriaal mee (alleen als u dit zelf wilt).
Vragen?
Is uw vraag door deze informatie niet beantwoord of wordt u verdacht van sextortion en wilt u advies in uw zaak? Neem dan contact op met ons kantoor voor een vrijblijvend gesprek.
Ook interessant:
Dit artikel werd bijgewerkt op 15 oktober 2023