Een registratie in het Externe Verwijzingsregister van financiële instellingen (EVR) heeft grote gevolgen. Het is met een EVR registratie niet mogelijk om reguliere financiële producten af te te nemen. Zoals bijvoorbeeld een bankrekening of een hypotheek. Zijn er mogelijkheden om de EVR registratie te verwijderen?
Voorkomen dat er een EVR registratie komt
Hebt u op dit moment nog geen EVR registratie of hebt u deze pas zeer recentelijk gekregen? Dan kunt u vaak nog bezwaar maken bij de financiële instelling. Daarna kunt u eventueel verder procederen bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (kiFiD). In dit artikel kunt u meer lezen over wat u tegen een (dreigende) registratie kunt doen.
Daarnaast is het belangrijk om in beginsel mee te werken met informatieverzoeken die u van een financiële instelling verkrijgt. Een bank is op basis van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT) namelijk verplicht om onderzoek te doen naar bijvoorbeeld verdachte transacties of naar uw identiteit. Indien u hier niet aan meewerkt, is men verplicht om de relatie met u te beëindigen. Ook kan dit in sommige gevallen leiden tot een EVR registratie.
Verzoek doen tot het verwijderen van een EVR registratie
Hebt u al enige tijd een EVR registratie staan? Dan is het goed om te weten dat u altijd een verzoek kunt doen om de EVR registratie te verwijderen. Dit verzoek richt u aan de directie (vaak de fraudeafdeling) van de financiële instelling. U zult hier echter wel de juiste argumenten voor moeten aandragen. De enkele stelling dat de EVR registratie voor u heel vervelend is, zal in de meeste gevallen onvoldoende zijn.
Voor een EVR registratie gelden bepaalde criteria. Deze zijn neergelegd in artikel 5.2.1. van het Protocol
Incidenten-waarschuwingssysteem Financiële Instellingen (PIFI). Eén van deze criteria is dat er een voldoende sterke verdenking moet zijn dat u betrokken bent bij een incident. Dit incident moet ook een een bedreiging zijn voor financiële instellingen of de continuïteit en/of integriteit van de financiële sector.
Het is belangrijk om samen met een gespecialiseerd advocaat na te gaan of de registratie aan de criteria voldoet. Ook moet de EVR registratie proportioneel zijn. Zo niet, dan kan het zinvol zijn om een verzoek op te stellen tot het verwijderen van de EVR registratie. Tegen een weigering kunt u eventueel klagen bij het KiFiD.
Verzoek doen tot een kortere registratietermijn
Is het niet haalbaar om de EVR registratie helemaal te verwijderen? Dan zijn er vaak wel mogelijkheden om de registratietermijn te verkorten, waardoor u er minder lang last van heeft.
Wat is de standaard termijn voor een EVR registratie?
De standaard registratietermijn is 8 jaar. Dit staat in artikel 5.3.2 van het Protocol
Incidenten-waarschuwingssysteem Financiële Instellingen (PIFI).
KiFiD: de registratietermijn mag bij geldezels niet standaard 8 jaar zijn
De Geschillencommissie van het KiFiD doet met enige regelmaat uitspraken over zogenaamde geldezels. Dit zijn mensen die hun bankpas en pincode ter beschikking stellen aan een ander, meestal tegen een vergoeding. Op de bankrekening van de geldezel wordt vervolgens een geldbedrag gestort dat afkomstig is van fraude, veelal What’s App fraude of Marktplaatsfraude. Vrijwel direct na het storten van het bedrag wordt dit bedrag van de rekening gepind met behulp van de bankpas en pincode van de geldezel. Vaak wordt kort voor deze transactie de opnamelimiet verhoogd.
In vrijwel alle gevallen gaat de bank van de geldezel over tot het beëindigen van de bancaire relatie met de geldezel. Daarnaast worden zijn of haar persoonsgegevens opgenomen in het Incidentenregister en het daaraan gekoppelde EVR.
Zoals gezegd moet de EVR registratie na maximaal 8 jaar verwijderd moeten worden. In de praktijk kwam het er echter op neer dat een vermeende fraudeur standaard voor 8 jaar werd opgenomen in het EVR. De Geschillencommissie KiFiD was hier in vele eerdere uitspraken al kritisch op. Wanneer een geldezel bij KiFiD klaagde over de lange duur van de opname, kreeg hij of zij in veel gevallen gelijk: de bank moest de termijn dan verkorten tot bijvoorbeeld 5 of 6 jaar.
De nieuwe lijn van de Geschillencommissie KiFiD
In een uitspraak van 22 april 2022 heeft de (5 leden sterke) Geschillencommissie van het KiFiD voor eens en altijd duidelijkheid gegeven. De klagende consument betrof iemand die volgens ABN AMRO zou hebben gefungeerd als geldezel. Consument stelde dat hij onder bedreiging van een mes zijn bankpas had afgestaan en zijn telefoon had ontgrendeld. De bank achtte dit een ongeloofwaardig verhaal, temeer omdat de pincode in één keer correct was ingevoerd én de consument niet direct contact had opgenomen met de bank.
De Geschillencommissie begint met het uiteenzetten van het criterium voor opname in het EVR. Vervolgens stelt de commissie dat hier in casu aan voldaan was. Met andere woorden: de bank had voldoende aannemelijk gemaakt dat de consument zelf betrokkenheid had bij de fraude. Het verhaal over de bedreiging met het mes werd niet geloofd.
Tot nu toe niets nieuws. Het gaat om wat de commissie vervolgens oordeelt over duur van de opname in het EVR:
‘De commissie constateert dat veel financiële dienstverleners deze achtjaarstermijn als uitgangspunt hanteren en dan ook automatisch een registratie in het EVR en het Incidentenregister voor de termijn van acht jaar plaatsen. Zonder een op de feiten van een zaak en de duiding van het verwijt dat aan de consument wordt gemaakt, alsmede een daarop toegesneden motivering, kan deze benadering echter niet gevolgd worden.’
Motivering voor een kortere EVR registratie
Dit standpunt wordt uitgebreid gemotiveerd, op grond van de AVG en de considerans bij de AVG. Bij het bepalen van de opnameduur moeten alle omstandigheden van het geval in hun onderlinge verband worden meegewogen, waarbij ook de aard van de gedraging en de mate van verwijtbaarheid van belang is. Ook moet rekening worden gehouden met de aard van het strafrechtelijk verwijt en de persoonlijke omstandigheden van de consument, waaronder leeftijd en maatschappelijke positie. Dit alles leidt ertoe dat het aan een financiële dienstverlener is om te motiveren waarom de door hem vastgestelde registratietermijn strikt noodzakelijk is. Dit betekent dat een financiële dienstverlener een belangenafweging dient te maken, waarbij zij rekening houdt met de op dat moment aan haar bekende omstandigheden van het geval, nadat de consument in de gelegenheid is gesteld hierover zijn zienswijze kenbaar te maken.
In casu leidde de afweging van alle betrokken belangen ertoe dat zowel de duur van de opname in het EVR als die in het Incidentenregister moesten worden verlaagd van 8 jaar naar 6 jaar. Fungeren als geldezel is volgens de commissie zeer verwijtbaar, maar er zijn nog zwaardere feiten denkbaar. De maximale registratieduur van 8 jaar achtte de commissie dan ook niet proportioneel. Deze maximale duur mocht overigens wél worden gehandhaafd voor de zuiver interne registers, te weten de Gebeurtenissenadministratie en het IVR.
Conclusie: de registratietermijn mag niet standaard 8 jaar zijn
Volgens de Geschillencommissie mogen financiële dienstverleners voortaan niet langer een standaard opnametermijn van 8 jaar hanteren. Ook zal een financiële dienstverlener vanaf nu het verhaal van de consument moeten aanhoren. Het is volgens de Geschillencommissie niet langer wenselijk om een standaardbriefje de deur uit te doen waarin staat dat de persoonsgegevens van de consument voor de maximale duur van 8 jaar in het EVR worden opgenomen. Een opname van 8 jaar in het EVR is alleen in zeer ernstige gevallen gerechtvaardigd.
Samenvatting
Hebt u een EVR registratie? Het is altijd mogelijk om een verzoek te doen tot verwijdering. Gehele verwijdering van de EVR registratie kan soms lastig zijn. Wel is het in veel gevallen mogelijk om een succesvol verzoek te doen tot verkorting van de registratieduur.
Vragen?
Hebt u vragen over dit artikel of wilt u weten wat de mogelijkheden zijn om uw EVR registratie te verwijderen of de registratietermijn te verkorten? Neem dan vrijblijvend contact op!
Misschien ook interessant:
Dit artikel werd bijgewerkt op 18 januari 2025