Wanneer iemand verdacht wordt van rijden onder invloed van drugs, dan moet er binnen 90 minuten een bloedonderzoek worden gedaan. Volgens de wet moet de politie het bloed binnen 90 minuten afnemen . Maar wat zijn de gevolgen als er dit langer heeft geduurd?
Soms neemt de politie bij een verdenking van rijden onder invloed bloed af voor onderzoek. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de volgende gevallen:
- Men wordt verdacht van rijden onder invloed van medicijnen of drugs, zoals cannabis of cocaïne.
- Bij alcohol: men is om medische redenen niet in staat om mee te werken aan een uitgebreide blaastest.
- Bij alcohol: de verdachte is niet in staat om zijn wil kenbaar te maken of onvoldoende aanspreekbaar om mee te werken met een blaastest.
Uiteraard stelt de wet allerlei eisen aan zo’n bloedafname. Voor een verdenking van rijden onder invloed van drugs geldt een extra eis: er mag maximaal 90 minuten zitten tussen het moment dat de verdenking ontstaat en de afname van het bloed. Dit staat in artikel 12, derde lid, van het Besluit alcohol, drugs en geneesmiddelen in het verkeer.
Bedoeling wetgever met de termijn van 90 minuten voor het bloedonderzoek
Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat de 90 minuten voor het bloedonderzoek die genoemd wordt in het Besluit eigenlijk een compromis is. De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) wilde een zo kort mogelijk tijd tussen de verdenking en de bloedafname. Immers: hoe langer het duurt, hoe meer het lichaam de verdovende middelen al weer heeft afgebroken. Mensen zouden dan ten onrechte vrijuit gaan. Aan de andere kant moet er natuurlijk wel voldoende tijd zijn om een bloedafname te kunnen regelen. Vandaar dat de wetgever uiteindelijk heeft gekozen voor een periode van 90 minuten.
Na verloop van deze 90 minuten mag er volgens de wetgever geen bloed meer worden afgenomen, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden. Een voorbeeld is dat het om medische redenen niet mogelijk is om binnen de genoemde termijn bloed af te nemen. Een ander voorbeeld is dat de arts of verpleegkundige buiten zijn schuld niet op tijd aanwezig is. De reden daarvoor moet dan wel in het proces-verbaal worden opgenomen.
Gevolgen overschrijding. Wat als het bloedonderzoek niet binnen 90 minuten heeft plaatsgevonden?
Wat zijn echter de gevolgen als de termijn (zonder een goede reden) wordt overschreden? Volgens de wetgever ging de verdachte dan vrijuit. Deze lijn werd tot voor kort ook gevolgd door rechters: er zijn vele verdachten vrijgesproken omdat het bloed niet binnen de 90 minuten was afgenomen.
In april 2021 heeft de Hoge Raad hier echter een belangrijke uitspraak over gedaan. Ook in deze zaak was een verdachte vrijgesproken omdat het bloed niet binnen 90 minuten was afgenomen. Het Openbaar Ministerie was in cassatie gegaan tegen deze vrijspraak.
De Hoge Raad oordeelde dat deze vrijspraak onterecht was. Immers: uit de hiervoor genoemde wetsgeschiedenis bleek dat hoe meer tijd er verlopen is vóór de bloedafname, hoe gunstiger dat voor de verdachte is. Een overschrijding van de termijn van 90 minuten, betekent volgens de Hoge Raad niet dat het bloedonderzoek geen betrouwbaar resultaat meer geeft. Dit voorschrift houdt volgens de Hoge Raad dus geen verband met de juistheid en betrouwbaarheid van de resultaten van het bloedonderzoek.
Kortom: het feit dat er niet binnen 90 minuten bloed is afgenomen, betekent niet dat er niet langer sprake is van een onderzoek als bedoeld in artikel 8 lid 5 van de Wegenverkeerswet.
Inmiddels is deze uitspraak ook bekend bij Officieren van Justitie en lagere rechters. De kans op een vrijspraak bij een overschrijding van de 90 minuten termijn is sinds deze uitspraak dus klein.
Vragen?
Hebt u vragen over dit onderwerp? Of moet u voorkomen voor rijden onder invloed van alcohol of drugs? Neem dan vrijblijvend contact op met het kantoor.
Misschien ook interessant:
Dit artikel werd bijgewerkt op 7 oktober 2022